Vetplanten: kenmerken en bloei
Vetplanten (succulenten) zijn er in veel verschillende soorten en maten, variërend van kleine rozetten tot grote, rechtopstaande soorten. Vetplanten zijn doorgaans te herkennen aan de vlezige, dikke bladeren die water opslaan. De kleur van vetplanten varieert van groen tot grijsblauw en zelfs rood en paars. Ook wat vorm en grootte betreft zijn vetplanten veelzijdig. Zo zijn er bolvormige en stekelige vetplanten (zoals Cacti), maar ook kleine rozetten (zoals Echeveria) en grote, rechtopstaande soorten (zoals Sansevieria). Kalanchoë is een vetplant met bloemen die opvallend lang bloeien. De bloemen kunnen variëren van klein tot groot en van onopvallend tot kleurrijk.
Welke soorten vetplanten zijn er?
Welke vetplant heb ik? Welke soort vetplant heb ik? Goede vragen, want vetplanten zijn zeer divers en dat maakt dat ze deel uitmaken van diverse plantenfamilies, zoals Crassulaceae, Cactaceae, Aizoaceae en Asphodelaceae en Agavaceae. Dit zijn de bekendste soorten vetplanten, onderverdeeld per plantenfamilie:
Crassulaceae
- Echeveria: deze vetplant, ook wel Mexicaanse roos genoemd, is te herkennen aan de rozetvormige groeiwijze van de bladeren. De vetplant kan verschillende kleuren hebben, variërend van lichtgroen tot donkergroen, roze en paars.
- Kalanchoë: deze vetplant met bloemen, ook wel woestijnroos genoemd, is een kleurrijke bloeier met ovale, groene bladeren. De randen van deze bladeren kunnen rood kleuren. De bloemkleur varieert van wit tot geel, roze, oranje en rood.
- Crassula: deze vetplant, ook wel Jadeplant of dikplant, heeft dikke, glanzende en vaak ovaalvormige bladeren. Deze vetplant kan een boomachtige vorm hebben (groeien aan een stam).
- Sedum (vetkruid): sedum, ook wel vetkruid, is een zeer veelzijdige vetplant wat uiterlijk betreft. Sedum kan variëren van bodembedekker tot rechtopstaande plant. Sedum bloeit in de zomer of vroege herfst met dichte bloemschermen met doorgaans stervormige bloemen. De bladeren zijn ovaal of rond, puntig of juist afgerond, afhankelijk van de soort.
Cactaceae
- Cactussen: bolvormig of plat, groot of klein, stoer of schattig, groen of bloeiend: alles is mogelijk wat de cactus betreft! De verzorging van cactussen wijkt iets af van de andere vetplantensoorten. Cactussen hebben namelijk wat meer licht nodig en (nog) minder water dan andere vetplanten. Is je nieuwsgierigheid geprikkeld en wil je meer weten over de groei en bloei van cactussen? Neem dan eens een kijkje in de kas van kwekerij Ubink, een van de grootste en vooraanstaande cactuskwekerijen van Europa.
Asphodelaceae
- Aloë Vera: deze vetplant wordt ook wel wonderplant genoemd vanwege de geneeskrachtige werking die aan de plant worden toegekend. Aloë Vera is te herkennen aan de dikke, puntige groene bladeren. Kenmerkend voor de bladeren (stengels) zij de stekels langs de randen. met gekartelde randen.
Asparagaceae (vroeger Dracaena)
- Sansevieria (vrouwentong): deze zeer gemakkelijk te verzorgen vetplant groeit zowel in de zon als de schaduw. De vrouwentong is te herkennen aan de stevige, rechtopstaande bladeren, die verschillende kleuren en patronen kunnen hebben. De plant maakt na herziening in taxonomie (2017) deel uit van de Asparagacea. Vroeger werd de vrouwentong gezien als deel van de Dracaenaceae familie.
Agavaceae
- Agave: deze vetplant is te herkennen aan de lange, smalle bladeren die groeien in rozetvorm. De bladeren zijn vaak grijsgroen van kleur, hebben een scherpe punt en zijn langs de rand vaak stekelig.
Vetplanten: verzorging en standplaats
Vetplanten in huis gehaald? Dan wil je daar natuurlijk maximaal van genieten. Bekijk deze basisregels en tips voor de verzorging van kamerplanten, en bekijk de onderstaande tips voor het verzorgen van vetplanten:
- Vetplanten staan graag op een warme en lichte plek. Bijvoorbeeld op een vensterbank op het zuiden.
- Je kunt een vetplant beter in één keer veel water te geven en hem dan een paar weken laten indrogen, dan iedere week of om de week een klein beetje water geven.
- Doe rustig aan met plantenvoeding. In het groeiseizoen (lente/zomer) eens per maand een klein beetje is genoeg.
- In de zonnige zomermaanden kunnen verplanten ook buitengezet worden (zorg ervoor dat ze niet kunnen natregenen, want ze hebben weinig water nodig).
Zijn vetplanten giftig?
De meeste vetplanten zijn niet giftig voor mensen en dieren, waardoor ze een populaire keuze zijn voor in huis. Toch kunnen sommige vetplanten licht giftig zijn. Zo kunnen de Crassula (Jadeplant) en Kalanchoë in grote hoeveelheden licht giftig zijn voor honden en katten. Overmatige inname kan klachten geven als braken en diarree.
Vetplant stekken: wanneer en hoe?
Vetplanten zijn niet alleen makkelijk te verzorgen, maar ook makkelijk te stekken. Wil je vetplanten stekken, oftewel vermeerderen? Lees in dit artikel alles over stekken en bekijk het onderstaande stappenplan voor het stekken van vetplanten:
- Goed om te weten: je kunt vetplanten stekken op verschillende manieren, namelijk door bladstek, stengelstek en uitloperstek. Wanneer je kiest voor bladstek of stengelstek, kun je simpelweg een blaadje of zijtak van de vetplant afdraaien, deze een weekje laten drogen op keukenpapier en vervolgens in een potje met vochtige aarde en stekgrond stoppen. De grootste kans op steksucces heb je door te kiezen voor een uitloperstek. Zie het stappenplan hieronder.
- Sommige vetplanten, zoals Aloë Vera, kun je niet stekken door bladstek of stengelstek. Dan moet je sowieso kiezen voor uitloperstek (ook wel pupstek genoemd).
Vetplant stekken (uitloperstek): stappenplan
- Zoek een geschikte uitloper (pup) van de vetplant. Tip: zorg ervoor dat de uitlopers zo'n 20% van de grootte van de moederplant zijn, dan zijn ze sterk genoeg.
- Haal de moederplant voorzichtig uit de pot, haal voorzichtig zoveel mogelijk potgrond weg zodat je goed kunt zien hoe de wortels lopen.
- Draai de pup voorzichtig los van de moederplant. Lukt het niet goed om de uitloper los te draaien, snijd 'm dan voorzichtig los van de moederplant met een scherp en schoon mes.
- Plant de moederplant terug in de pot en voeg eventueel verse potgrond (of cactusgrond) toe.
- Bekijk of de pup al wortels heeft. Hoe meer wortels, hoe makkelijker de uitloper zich straks zal wortelen.
- Heeft de uitloper nog geen wortels? Laat 'm dan een paar dagen drogen op keukenpapier voordat je de pup in potgrond (of cactusgrond) zet.
- Heeft de uitloper wortels? Plant hem dan meteen in een pot met potgrond (of cactusgrond) en maak de potgrond licht vochtig.
6. Zorg ervoor dat het stekje genoeg licht krijgt. Zet de stek bijvoorbeeld op een zonnige vensterbank of buiten onder een overkapping (tijdens een warme zomer). Tijd om te groeien!
Symbolische betekenis van vetplanten
Een specifieke, overkoepelende symboliek voor alle vetplanten is niet bekend, maar toch worden er verschillende symbolische betekenissen aan vetplanten toegekend. Dit uiteraard afhankelijk van cultuur en context.
- Kracht en veerkracht: vetplanten zijn in staat om te overleven in extreme omstandigheden zoals droogte en hitte. Dat maakt ze symbool voor (veer)kracht in moeilijke tijden.
- Duurzaam: omdat vetplanten water opslaan in hun bladeren en efficiënt gebruikmaken van hun omgeving, worden ze gezien als duurzame plant.
- Vriendschap: vetplanten zijn makkelijk te verzorgen en kunnen dienen als een blijvend aandenken aan relaties en verbindingen.
Waar komen vetplanten oorspronkelijk vandaan?
Vetplanten zijn een zeer divers, waardoor de oorsprong varieert afhankelijk van de soort. Wat alle vetplanten gemeen hebben is dat ze het vermogen hebben om vocht op te slaan in hun bladeren, waardoor ze kunnen overleven in extreme omstandigheden. Het zijn daardoor ware krachtpatsers!
- Veel vetplanten, zoals Echeveria en Kalanchoë, komen uit de tropische en subtropische regio's over de hele wereld. Deze planten zijn aangepast aan een warm klimaat met veel zonlicht en kunnen goed overleven in droge omstandigheden.
- Cactussen zijn voornamelijk afkomstig uit de Amerikaanse woestijnen. Ze gedijen in extreme droogte en zijn zo ontwikkeld dat ze water perfect kunnen vasthouden.
- Sommige vetplanten, zoals bodembedekker Sedum, groeien van origine in berg- en rotsachtige gebieden, zoals de Alpen.
- Aloë's, zoals Aloë Vera, komen oorspronkelijk uit Afrika en Madagaskar. Deze planten zijn aangepast aan wisselende omstandigheden. Van droge woestijnen tot meer gematigde klimaten.
- Vetplanten als Agave vinden hun oorsprong in het Midden-Oosten en zijn aangepast aan een droog en heet klimaat.