Aloë vera: kenmerken en bloei
Oersterk, krachtige vormen en makkelijk in de omgang: dat kenmerkt Aloë, ook wel Aloë Vera of Wonderplant genoemd. Aloë Vera is de bekendste Aloë. Deze soort heeft grote, blauwgroene, dikke en puntige bladeren (stengels) die doorgaans 40 -100 centimeter hoog worden en vanuit een rozet in punten omhoog groeien. Kenmerkend voor de stengels zijn de stekels langs de randen, die een beetje lijken op kleine haaientanden. Aloë is een zelfredzame plant, die vocht en voeding opslaat in haar stengels. Zo komt de plant gemakkelijk droge periodes door.
Aloë is een vetplant die behoort tot de Asphodelaceae familie, ook wel Affodilfamilie genoemd, waartoe ook planten als Kokerboom en witte Affodil behoren. Aloë is een groenblijvende, niet-winterharde woestijnplant die van nature vooral voorkomt in Afrika en landen rondom de Middellandse Zee. In het wild bloeit de plant zo'n 3 maanden per jaar, met gele en rode bloemen. In je huiskamer zal een Aloë Vera niet snel tot bloei komen.
Welke soorten Aloë zijn er?
Er bestaan ruim 300 verschillende soorten Aloë, waarvan Aloë Vera (botanische naam is Aloe barbadensis miller) veruit de meest bekende en voorkomende is. Er bestaan verschillende soorten Aloë's, die uiteenlopen wat formaat en bladvorm betreft. De meest bekende soorten zijn:
- Aloë Vera (Aloe barbadensis miller): dit is de populairste en meest bekende soort, die bekendstaat om de sappige bladeren met geneeskrachtige eigenschappen. Deze soort wordt ook wel de 'gewone' Aloë Vera genoemd. Aloë Vera heeft grijsgroene, vlezige bladeren met scherpe randjes. De bladeren vormen een rozet en kunnen zo'n 90 centimeter hoog worden.
- Aloë Ferox: deze soort heeft een rechtopstaande, brede, donkergroene bladeren die soms een beetje stekelig zijn. Deze soort wordt tot 1 meter hoog en bevat harsachtig sap, dat veelgebruikt wordt in de cosmetica industrie. Het sap heeft ook laxerende eigenschappen, waardoor het wordt gebruikt voor spijsverteringsproblemen.
- Aloë Arborescens: deze soort heeft een boomachtige groeiwijze en kan tot wel 2 meter hoog worden. De bladeren zijn lang en smal en groeien uit de stam omhoog. Het sap van deze soort wordt vaak gebruikt in de traditionele geneeskunde, vanwege de genezende en ontstekingsremmende eigenschappen.
- Aloë Saponaria: deze soort heeft korte, dikke bladeren met witte stippen of strepen, wat de plant een 'zebra' uiterlijk geeft. De bladeren zijn doorgaans kleiner dan die van de gewone Aloë Vera. Het sap van deze soort wordt gebruikt in cosmeticaproducten vanwege de veronderstelde genezende werking op de huid.
Verzorging en standplaats van Aloë Vera
Als je op zoek bent naar een sfeervolle kamerplant die makkelijk te onderhouden is, dan is Aloë een goede keus. Eenmaal een Aloë in huis gehaald, dan wil je daar natuurlijk zo lang mogelijk van genieten! Bekijk de onderstaande tips voor de standplaats en verzorging van Aloë (Vera):
- Aloë staat graag op een warme en lichte standplaats. De plant kan een plek in de volle zon verdragen, zoals een vensterbank op het zuiden, maar gedijt ook op een plek met wat schaduw.
- Aloë is een vetplant, wat betekent dat de plant weinig water nodig heeft. Geef de plant pas water als de bovenste laag van de potgrond droog aanvoelt. In de zomer kan dit om de 2-3 weken zijn, in de winter zelfs minder frequent.
- Verpot Aloë eens in de 2-3 jaar naar een grotere pot.
- Je kunt Aloë in de groeiperiode (lente en zomer) cactusvoeding geven. Dat bevordert een gezonde en mooie groei van de plant.
- Tijdens een warme, droge periode (zomermaanden) kan Aloë ook buiten staan. Let op: zet de plant bij voorkeur op een plek waar hij niet (te) nat wordt door een zomerse regenbui, want anders bestaat de kans op wortelrot.
Is Aloë Vera ook geschikt als tuinplant?
Aloë (Vera) is geschikt als tuinplant, mits je in een warm en droog klimaat woont. Aloë is niet winterhard, en daarmee niet zo geschikt voor het Nederlandse klimaat. Je kunt Aloë eventueel wel als tuinplant in pot buiten zetten tijdens warmere, drogere zomermaanden. Zorg ervoor dat de plant niet (te) nat wordt door een zomerse regenbui. Zet de Aloë tijdens de koudere maanden weer binnen als kamerplant.
Welk deel van Aloë (vera) heeft positieve effecten op de gezondheid?
Aloë Vera, en meer algemeen Aloë, is een veelzijdige plant. Als je denkt aan deze plant, denk je waarschijnlijk ook aan de vele toepassingen ervan en aan de positieve effecten van de plant op onze gezondheid. De belangrijkste delen van de plant die gebruikt worden zijn de bladeren, waarvan het sap en de gel het meest waardevol zijn in bijvoorbeeld huidverzorging en cosmetica. Het latex, dat onder de schil van de bladeren ligt, wordt gebruikt vanwege het mild laxerende effect. En wist je dat ook de schillen van Aloë Vera gebruikt kunnen worden? Ze dienen als natuurlijk bestrijdingsmiddel tegen insecten.
Waar wordt Aloë Vera voor gebruikt?
Aloë Vera is al eeuwenlang populair. Niet alleen vanwege haar uiterlijk en makkelijke karakter, maar ook vanwege haar gezondheidsbevorderende eigenschappen! Aloë, maar vooral de Aloë Vera, staat bekend om zijn vele toepassingen in de farmaceutische, voedings-, en cosmetische industrie. Dit zijn de belangrijkste toepassingen van Aloë Vera:
- Skincare: Aloë Vera gel is beroemd vanwege de hydraterende en ontstekingsremmende eigenschappen. De gel hydrateert de (droge) huid en helpt huidirritatie zoals zonnebrand, eczeem en roodheid te verminderen. Bovendien stimuleert Aloë Vera de wondgenezing en genezing van brandwonden en bevat de plant antioxidanten als vitamine C en E, die beschermen tegen vrije radicalen en huidveroudering helpen te vertragen.
- Cosmetica: Aloë Vera wordt vaak verwerkt in make-up removers, anti-aging producten, haarverzorging en after-sun producten. Dit vanwege de verkoelende, verzachtende, kalmerende en hydraterende werking.
- Medicinale toepassingen: de antioxidanten en vitamines in Aloë Vera ondersteunen het immuunsysteem en kan helpen om infecties te bestrijden. Bovendien werkt Aloë Vera ontstekingsremmend, waardoor het positieve effecten kan hebben bij ontstekingen als artritis. Aloë Vera sap verbetert de spijsvertering en heeft een mild laxerend effect. Ook zou Aloë Vera sap kunnen helpen bij het reguleren van de bloedsuikerspiegel, wat nuttig kan zijn voor mensen met diabetes.
- Voeding: Aloë Vera sap wordt verkocht als voedingssupplement in de vorm van drankjes en capsules. Deze kunnen bijdragen aan een betere ontgifting en het verbeteren van de spijsvertering.
- Alternatieve geneeskunde: al eeuwenlang wordt Aloë Vera gebruikt voor het behandelen van verschillende aandoeningen, zoals huidproblemen en maagklachten.
- Milieuvriendelijke insecticide: veel insecten houden niet van de schil van Aloë Vera, waardoor de plant gebruikt kan worden als natuurlijk middel om bepaalde insecten te bestrijden. De schil van Aloë Vera bevat diverse bio-actieve stoffen die insecten op afstand houden, omdat ze die niet lekker vinden ruiken en smaken of zelfs giftig zijn. Zo zouden de schillen in (sub)tropische gebieden boeren kunnen helpen bij het verbouwen van maïs en gierst, waar insecten een grote bedreiging vormen.
Is Aloë Vera giftig?
Aloë (Vera) is niet giftig voor mensen, maar het sap kan bij overmatig gebruik een laxerend effect hebben. Hoewel het sap van Aloë Vera gebruikt wordt voor bepaalde voedingsmiddelen, raden we je niet aan om het sap uit jouw Aloë Vera te consumeren. Voor huisdieren kan het sap mild giftig zijn en spijsverteringsproblemen veroorzaken, dus houd de plant bij voorkeur buiten bereik van huisdieren zoals honden en katten.
Wat is de symbolische betekenis van Aloë?
Aloë is een van de oudste, geneeskrachtige planten ter wereld. De Egyptenaren noemden de Aloë Vera de 'plant van onsterfelijkheid' en ze gebruikten de plant bij het balsemen van lichamen. Tegenwoordig wordt de plant ook wel 'wonderplant' genoemd, vanwege de medicinale doeleinden waarvoor de plant gebruikt werd (en wordt). Aloë staat niet alleen symbool voor onsterfelijkheid, maar ook voor vitaliteit, geluk en positieve energie. Er wordt gezegd dat de plant positieve energie aantrekt en dat een Aloë Vera die goed groeit, geluk aantrekt.
Aloë Vera stekken: wanneer en hoe?
Aloë Vera is niet alleen makkelijk te verzorgen, maar ook makkelijk te stekken. Wil je een Aloë Vera stekken, oftewel vermeerderen? Lees in dit artikel alles over stekken en bekijk het onderstaande stappenplan voor het stekken van Aloë:
Goed om te weten vooraf:
- Je kunt Aloë Vera in principe het hele jaar door stekken als je hem binnen hebt staan als kamerplant. Het beste moment om te stekken is in de groeiperiode (late lente/zomer), omdat de stekjes veel zonlicht nodig hebben en tijdens warmere maanden het beste en het snelste groeien.
- Je kunt Aloë stekken door middel van een bladstek, maar de grootste kans op steksucces heb je als je Aloë Vera stekt door jonge uitlopers van de moederplant te scheiden (uitloperstek/pupstek).
Stappenplan Aloë Vera stekken (uitloperstek/pupstek)
- Zoek een geschikte uitloper (pup) van de Aloë. Tip: zorg ervoor dat de uitlopers zo'n 20% van de grootte van de moederplant zijn, dan zijn ze sterk genoeg.
- Haal de moederplant voorzichtig uit de pot, haal voorzichtig zoveel mogelijk potgrond weg zodat je goed kunt zien hoe de wortels lopen.
- Draai de pup voorzichtig los van de moederplant. Lukt het niet goed om de uitloper los te draaien, snijd 'm dan voorzichtig los van de moederplant met een scherp en schoon mes.
- Plant de moederplant terug in de pot en voeg eventueel verse potgrond (of cactusgrond) toe.
- Bekijk of de pup al wortels heeft. Hoe meer wortels, hoe makkelijker de uitloper zich straks zal wortelen.
- Heeft de uitloper nog geen wortels? Laat 'm dan een paar dagen drogen op keukenpapier voordat je de pup in potgrond (of cactusgrond) zet.
- Heeft de uitloper wortels? Plant hem dan meteen in een pot met potgrond (of cactusgrond) en maak de potgrond licht vochtig.
6. Zorg ervoor dat het stekje genoeg licht krijgt. Zet de stek bijvoorbeeld op een zonnige vensterbank of buiten onder een overkapping (tijdens een warme zomer). Tijd om te groeien!
Waar komt Aloë Vera oorspronkelijk vandaan?
Aloë Vera groeit al duizenden jaren op het Arabisch Schiereiland en in delen van Noord-Afrika. Als woestijnplant moet Aloë overleven in een extreem klimaat, daarom maakt hij wel 75 stoffen aan die hem daarbij helpen. Als een blad beschadigd raakt, zal de 'wond' zich bijvoorbeeld meteen dichten met stollend sap, om zoveel mogelijk vocht binnen te houden, net als bij mensen.
De vroegste vermelding van Aloë dateert uit Egyptische hiërogliefen (rond 2200 v. Chr.). De Egyptenaren beschouwden de Aloë als heilige, ontsterfelijke plant en gebruikten de plant voor huidverzorging en medicinale doeleinden. De plant werd bovendien vaak gebruikt bij behandeling van wonden en bij het balsemen van lichamen. In de klassieke oudheid gebruikten de Grieken en Romeinen de Aloë Vera voor verschillende kwalen als huidproblemen en spijsverteringsstoornissen.
Door ontdekkingsreizen en handel werd Aloë Vera bekend in Europa, in eerste instantie in het zuiden. Spaanse en Portugese ontdekkingsreizigers introduceerden de plant in Noord-Europese landen en andere werelddelen. Al snel werd de plant wereldwijd populair vanwege zijn vele toepassingen en decoratieve waarde. Tegenwoordig komt Aloë komt ook voor in landen rond de Middellandse Zee, Indonesië, Mexico en de Cariben. Wetenschappelijk onderzoek bevestigde de gezondheidsvoordelen van Aloë Vera, waardoor de populariteit van de plant sterker toenam. De gel en het sap worden tegenwoordig veelgebruikt in lotions, crèmes, supplementen en drankjes.
Waar komt de naam Aloë Vera Vandaan?
De naam Aloë komt van het Arabische 'Alloeh' wat 'glanzende, bittere stof' betekent. Dat slaat op de verkoelende gelachtige vloeistof (het sap) in de bladeren. 'Vera' wil zoveel zeggen als 'de enige echte'. Vandaar dat Aloë Vera wordt gezien als 'de echte Aloë'. In Arabië wordt Aloë ook wel 'saber' genoemd, dit betekent 'geduld'. Het is een trage groeier, maar de plant gaat wel generaties lang mee en gaat vanzelf bij de familie horen.
