Zo zorg je voor vogels in de herfst en winter
Vogels hebben in de herfst en winter meer moeite met het vinden van voedsel. Zo help je ze:
- Je kunt kant-en-klare vetbollen kopen om vogels bij te voeren, maar het is nog leuker om ze zelf te maken. Zie de zelfgemaakte vetbollen als een zelfgemaakte stoofpot, dat smaakt toch beter dan een magnetronmaaltijd? Vetbollen bevatten veel calorieën, wat de vogels helpt hun lichaamstemperatuur op peil te houden.
- Niet alleen vetbollen zijn geschikt als vogelvoedsel. Bekijk ook eens hoe je snel en eenvoudig smakelijke hapjes maakt van gedroogde Zonnebloemen. Perfect voor vogels als de roodborst, mees en mus.
- Zet vogelvoedsel neer op verschillende plekken in je tuin of op je balkon. Sommige vogels zoeken hun voedsel op de grond, andere soorten eten liever uit een voederhuisje.
- Zorg niet alleen voor voedsel, maar ook voor water. Zet een vorstbestendig waterbakje of waterschaal neer waar vogels uit kunnen drinken. Ververs het water regelmatig en zorg ervoor dat het water niet bevriest.
- Zorg voor schuilplaatsen voor vogels voor de koudere nachten. Hang bijvoorbeeld een vogelhuisje op een beschutte plek, of plaats lage struiken waar vogels onder kunnen schuilen. Heb je al een nestkastje of vogelhuisje hangen? Maak deze dan schoon en leeg in de herfst en hang ‘m terug.
- Plant in de herfst lage struiken als Lijsterbes, Hulst, Braam, Meidoorn en Rozenbottel. De vogels eten de besjes in het najaar, gebruiken de struik(en) als schuilplaats in de winter, en als nestplaats in het voorjaar.
Zo zorg je voor bijen in de herfst en winter
Bijen hebben onze hulp hard nodig. En wij hen. Je leest er hier alles over. Lever daarom een positieve bij-drage. Vooral voor overwinterende bijen en hommels is het belangrijk dat ze in de herfst en winter voldoende voedsel kunnen vinden, omdat ze zich goed moeten voeden om de winter te overleven. Zo zorg je voor bijen en andere bestuivers in de herfst en winter:
- Zorg voor planten die bloeien in het najaar én die favoriet zijn onder bijen, bijvoorbeeld Rozemarijn, Leeuwenbek, Bijenkorfje, Zonnebloem, Dahlia en Herfstaster.
- Kies het liefst voor diverse bijenplanten met verschillende bloeitijden, zodat je verschillende soorten bijen (en andere bestuivers) zo lang mogelijk aantrekt.
- Hang een bijenhuisje op in je tuin of op je balkon. Bijen zoeken ‘s winters een beschutte, warme plek om te schuilen en overwinteren. Een bijenhotel biedt bijen een veilige plek om te winter door te komen.
- Help bijen door een laagje herfstbladeren tussen je planten te laten liggen. De meerderheid van de bijen nestelt zich in de grond om te overwinteren. Zo'n luchtig bladerdek is ook nog eens goed voor je tuin, want bladeren composteren en vormen een voedzame beschermlaag voor je planten.
Zo zorg je voor vlinders in de herfst en winter
In september en oktober wordt het hier steeds kouder en zijn vlinders in een rustperiode. De meeste vlinders (zoals atalanta en distelvlinder) vliegen naar Zuid-Europa of Noord-Afrika, maar er zijn ook soorten die in Nederland overwinteren (zoals dagpauwoog en kleine vos). Wil je jouw tuin of balkon vlindervriendelijk maken in de herfst (en winter)? Dat kun je doen op verschillende manieren:
- Kies voor tuinplanten waar vlinders op afkomen. Vlindervriendelijke planten die bloeien in het najaar zijn bijvoorbeeld: Hebe, Lavendel, Herfstasters, Hemelsleutel, IJzerhard, Kattenkruid, Marjolein en Phlox.
- Kies, zoals bij bijenplanten, het liefst voor diverse vlinderplanten met verschillende bloeitijden, zodat je verschillende soorten vlinders zo lang mogelijk aantrekt.
- Vlinders houden niet alleen van nectar uit planten, maar ook van rottend fruit. Zet daarom een schaal rottend fruit buiten (in de schaduw), als heerlijke voedselbron voor vlinders. De meeste fruitsoorten zijn hiervoor geschikt, denk aan bananen, appels, peren, pruimen, druiven, sinaasappels, bramen en vijgen.
- Vlindersoorten die overwinteren als vlinder (dus niet als pop of eitje) in Nederland, zoeken ‘s winters een beschutte plek op. Je kunt deze vlinders helpen door een vlinderkastje op te hangen. Hang het kastje op een beschutte plek, uit de wind waar het niet binnen kan regenen. Het makkelijkst is op ooghoogte. Vul het kastje met wat dorre blaadjes en takjes en voila: een hotel voor vlinders!
Zo zorg je voor verschillende insecten in de herfst en winter
- De koudere herfst- en wintermaanden zijn de perfecte maanden om extra voor insecten in je tuin of op je balkon te zorgen. Sommige insecten heb je misschien liever niet in je tuin, maar vergeet niet dat ze vaak een natuurlijke vijand zijn voor plaaginsecten (zoals luizen en mijten) en dienen als biologisch bestrijdingsmiddel. Zo zorg je voor insecten in de herfst en winter:
- Hang een insectenhotel op een beschutte, zonnige plek. Veel insecten (zoals lieveheersbeestjes, oorwormen, vliegen, pissebedden en wespen) overwinteren en schuilen graag op een beschut plekje. Tip: hang het insectenhotel op ooghoogte, zodat je de insecten kunt zien en zodat katten er minder makkelijk bij kunnen.
- Maak je tuin (of balkon) niet te netjes en zorg voor natuurlijke schuilplaatsen. Insecten zoeken vaak een verscholen plek onder stenen, hoopjes bladeren en dingen als emmers, manden, etc.
Zo zorg je voor egels in de herfst en winter
- Egels houden in de winter een winterslaap en worden af en toe wakker om even wat te eten of om te bewegen wanneer hun lichaamstemperatuur te laag wordt. Egels slapen graag op een beschutte plek.
- Biedt egels een fijne slaapplek door herfstbladeren in borders te laten liggen en maak je tuin vooral niet te netjes. Ook opgestapelde meubels, omgevallen emmers of manden etc. bieden een slaapplaats.
- Je kunt ook een egelhuisje in je tuin zetten en wat takjes en bladeren bij de ingang leggen, zodat ze zelf hun huisje kunnen inrichten.
- Je kunt egels eventueel bijvoeren in de herfst met egelvoer of biopaté. Zo kunnen ze zich vol eten voordat ze aan hun winterslaap beginnen. Let op: geef nooit voer dat niet specifiek voor egels geschikt is (zoals brood of melk), want dat is niet goed voor ze.
Zo zorg je voor eekhoorns in de herfst en winter;
De kans om eekhoorns te spotten is het grootst in de herfst, in bosrijke gebieden. In het najaar bouwen eekhoorns reserves op voor in de winter. Ze verzamelen nootjes en zaden en verstoppen die in de grond en in boomholtes, zodat ze die in de wintermaanden kunnen opeten. - Je kunt eekhoorns helpen met extra voedsel. Dit kun je doen door een eekhoorn voederhuis met eekhoornvoer in je tuin te hangen (mits je in een bosrijk gebied woont).
Je kunt de kans op het spotten van eekhoorns vergroten door je tuin (en het liefst je hele woonwijk) zo groen en bosrijk mogelijk te maken. Denk aan hoge bomen en struiken. Tips nodig om je buitenruimte te vergroenen? Bekijk ze hier en ga van grauw naar groen!
Ongewenste dieren in je tuin
Egels, padden, salamanders, muizen... Voor je het weet transformeert je tuin in een dierentuin. Daar zit niet iedereen op te wachten. Niet alle kleine beestjes zijn ongewenste bezoekers. Help een handje, maar laat de natuur haar gang gaan. Lees hier meer over hoe je dieren aantrekt en hoe je ongewenste dieren je tuin uitwerkt.
Slakken zijn van die beestjes die je meestal liever niet in je tuin hebt. Ze knabbelen namelijk maar al te graag aan je verse blaadjes. Je kunt het ze niet kwalijk nemen dat ze op bezoek komen, dus bekijk onze zes slakvriendelijke tips om ze uit je tuin te lokken.
Meer herfst inspiratie
Hoe zorg jij voor een diervriendelijke tuin (of balkon) in de herfst en winter? We zijn benieuwd! Laat het ons weten via Instagram of Facebook met de hashtag #mooiwatplantendoen. En kun je nog wel wat meer herfstige inspiratie gebruiken? Ontdek dan hoe je jouw tuin herfstklaar maakt in 10 stappen, waarom de herfst het seizoen is om te planten, en welke typische herfstplanten zorgen voor meer kleur in je tuin of op je balkon.
