Kleuren en vormen
Paars, bruin, groen, gevlamd, soms een luipaardprintje en altijd een volle, schitterend getekende lip – er is van alles te beleven met Zygopetalum. Wat dit een orchidee maakt om naar te blijven kijken, is dat het op het eerste gezicht twee verschillende bloemen lijken. De kroon bestaat uit vijf bruin met groene kelkblaadjes die zowel puntig als rond kunnen zijn. Daaruit komt een wulpse lip, meestal wit met paars. In de jungle biedt dat uitstekende camouflage, in de huiskamer valt zoiets juist extra op.
Symboliek
De naam is afgeleid van het Oud-Griekse 'zygon' dat juk betekent en verwijst naar de twee uitstekende kroonbladeren. In de Griekse mythologie is Zygo de 'eerstgeboren rivier' waar alle andere rivieren uit voort zijn gekomen. Het stroombeeld (ook bekend als de delta) in de lip van de orchidee verwijst daarnaar. De plant staat sinds de kweekintroductie in 1880 symbool voor ‘zielsverwantschap tussen mensen die bij elkaar horen’ zoals de verschillende bladeren en lip bij elkaar horen.
Herkomst
In het wild groeit Zygopetalum in Brazilië, Paraguay en Bolivia op boomstronken, rotsen en op de bodem tussen bladeren. Het is een echte oerwoudbewoner die tegen een stootje kan. De bloemen zijn roodpaars, groenbruin en soms bijna blauw, sommige soorten geuren zoetig. Daarmee trekt Zygopetalum in het wild insecten aan en vormt zo een belangrijk onderdeel van de regenwoudbiotoop. Zygopetalum is een van de kleinste orchideefamilies: er zijn slechts 15 soorten bekend. Het aantal Zygopetalum hybriden waar de woonplanten uit voorkomen is overigens vele malen groter.
