Q&A met Ian Hodgson, de schrijver van Great Garden Design

Wij legden onze vragen voor aan schrijver en tuingoeroe Ian Hodgson

Waarom bent u destijds tuinen gaan ontwerpen?

Voor mijn 18e verjaardag kreeg ik 'The Small Garden' cadeau, een boek van John Brookes. Er ging daarmee een wereld voor me open. Sindsdien wilde ik ook zelf tuinen gaan ontwerpen. Tijdens mijn opleiding bij de tuinen van Kew volgde ik daar een speciale leergang voor. En die is me toen zeer bevallen. Dat was in de jaren '80, toen het ontwerpen van tuinen als professie nog niet zo ontwikkeld was als tegenwoordig. Je kon je er ook nog niet in specialiseren, vandaar dat ik een opleiding volgde als landschapsarchitect. Maar mijn belangstelling ging eigenlijk altijd uit naar tuinen.

Hoe begin je het ontwerp van een tuin vanuit het niets?

Als je een ontwerp maakt voor iemand anders, dan moet je een helder idee voor ogen hebben van wat je klant in feite wil met die ruimte, hoe ze die willen gebruiken en wat ze denken eraan te spenderen. Wat je ook wilt weten is of ze zo'n tuin graag zelf onderhouden of dat ze het liever door iemand laten doen. Het gaat zo vaak mis met een tuin doordat die niet op de goede manier onderhouden wordt, om het oorspronkelijke plan niet te laten verpieteren en een bepaald niveau aan te houden. Hou het grondplan simpel en maak zo goed mogelijk ruimtelijk gebruik van de omgeving, door de tuin op te bouwen in lagen. Het is een goed idee om eerst een plattegrond te maken waar je je ideeën in schetst, totdat je uitkomt bij een benadering die het gewenste effect heeft.

Great Garden Design Mooiwatplantendoen.nl

Wat is de inspiratie achter uw eigen tuin?

Mijn eigen tuin is niet geïnspireerd door iets in het bijzonder. Het is een lange, smalle stadstuin van plusminus 40 × 7 m die ik heb opgesplitst in vijf onderling verbonden gedeelten, met elk zo hun eigen karakter. Die vormen telkens een apart plaatje, met een bijzonder perspectief, waardoor je dus niet alles tegelijk ziet. Zo is er een wintervaste "subtropische" tuin, met grote bladeren en uitbundige bloemen rond het hoofdterras die de ruimte achter het huis zijn sfeer geeft, en een geometrisch aangelegde tuin met borders, met als kleurenthema blauw, wit en lichtgeel, aan de voorkant van een tuinhuisje. Aan de andere kant daarvan ligt een moderne "grassige" cottagetuin met koper- en bronskleurige tinten met een natuurlijke, door regenwater gevulde vijver. Die voert naar een kruidentuin met een broeikas en aan het eind een "wilde" liguster als haag om het kippenhok heen.

Welke tips kunt u geven aan mensen die hun tuin anders willen inrichten?

Wees geduldig. Ga niet proberen het allemaal in een weekendje te doen, na een bezoek aan het tuincentrum. Denk goed na over wat je ermee wilt bereiken, wat de belangrijkste elementen in het ontwerp zullen zijn. En probeer je er alvast een beeld van te maken hoe het totaal er straks uit komt te zien. Dat doe je door:

  • Een moodboard te maken. Regel een groot prikbord en pin daar alle elementen op die je voor je tuin wilt hebben. Zaken dus als vijvers, de structuren en gebouwen erin, planten en kleuren. Als materiaal kun je bladzijdes nemen die je uit tijdschriften hebt gescheurd, of foto's, stukjes weefsel en andere materialen. Kijk hoe die zich met elkaar laten combineren en zoek dan uit wat het gaat kosten. Laat het een paar weken op je inwerken en pas het dan tussendoor aan, tot je helemaal tevreden bent met deze benadering.
  • Blader boeken over het inrichten van tuinen door en pak er handboeken bij met ideeën en inspiratie van anderen. Ook de beste ontwerpers zijn soms bij iets heel speciaals uitgekomen door ideeën van anderen te herinterpreteren.
  • Maak een eenvoudige plattegrond met daarop alle onderdelen die u wilt behouden. Hou ook de niveauverschillen in de gaten: al die glooiingen en richels in de bodem zijn te gebruiken om er terrassen en tredes van te maken waar net zo goed als met een lattenframe een ruimte mee kan worden afgebakend.  
  • Gooi nooit aarde weg tot u helemaal klaar bent. Die kan namelijk nog goed van pas komen!
  • Hou het simpel, door alle elementen op te bouwen in lagen, op een niet te nadrukkelijke manier, zowel bij het aanleggen van een pad als voor het planten en het verder accentueren. Overtuig u ervan dat de diverse materialen goed bij elkaar passen. Te veel zichtbaar bewerkte materialen met elkaar gecombineerd leveren een onrustig, druk beeld op.
  • Realiseer u dat een tuin iets driedimensioneels is. Schep dus verschillende ruimten die onderling zijn verbonden, om optimaal gebruik te maken van de beschikbare omgeving. Zo kunt u de doorkijkjes die de tuin biedt bepalen en er misschien zelfs het uitzicht op punten buiten de tuin bij betrekken. Maak om ruimtes te bepalen gebruik van heggen, lattenframes of de beplanting.  Daardoor zal de tuin veel groter lijken dan hij in feite is. 

Great Garden Design

Waar haalt u uw inspiratie vandaan?

Van overal en nergens. Ik ben gefascineerd door verschijnselen in de natuur, zoals rotsformaties, slootjes en de manier waarop planten in het landschap bij elkaar staan. Ook word ik geïnspireerd door architectuur, een stadssilhouet en de industriële ontwikkeling. Ik doe inspiratie op op de meest onverwachte plekken. Je kunt ideeën krijgen van foto's, boeken, de toepassing van vormen en kleuren in de kunst of door gewoon te praten met iemand die ergens heel enthousiast over is. Het belangrijkste daarbij is dat je er een notitie van maakt, of een foto met je smartphone, zodat je er later nog iets mee kunt.

Wat zijn de grote trends voor tuinen in 2015?

De grote trends hebben voornamelijk te maken met het milieu. Bijvoorbeeld gebruikmaken van duurzame materialen, van lokale herkomst of gerecycled. Meer in het algemeen horen tuinen tot de belangrijkste voorbeelden van een natuurlijke habitat die we hier in het land kennen. Het scheppen daarvan voor vogels en zoogdieren, met voedselplanten voor bestuivende insecten als bijen en vlinders, is van vitaal belang. Andere tendensen die zich ontwikkelen zijn het behoud van natuurlijke hulpbronnen, met dingen als regentuinen, een beplanting die tegen droogte kan en groene tuinmuren. Ook zeer in de belangstelling staan nu de voortuinen. Er wordt voor gepleit deze niet langer te verharden met beton of tegels om er parkeerplaatsen van te maken. Hou de verbindende stukken tussen de tegels droog, of neem gravel om het water te laten wegsijpelen en plantenperken om regenwater geleidelijk af te voeren. Dat helpt ook om onderlopen te voorkomen.

Great Garden Design

 

Welke van de tuinen in uw boek is wat u betreft favoriet?

Dat is een lastige vraag. De elementen die ik waardeer zijn terug te vinden in meerdere tuinen. Ik hou van de theatrale lichtinval in de ontwerpen van Andrew Fisher Tomlins (bladzijde 14 en 80), de chique stadstuinen van Charlotte Rowe (Cover, bladzijde 25 en 80, en de naturalistische beplanting van Tokache, het millennium landschapspark in Japan dat is aangelegd door Dan Pearson (bladzijde 13 en 44) en de grassige landschappen van het ontwerpteam Acres Wild (bladzijde 42 en 97). Als ik er dan toch een moet aanwijzen, dan wordt het dat opmerkelijke, vloeiende ontwerp dat Ian Kitson maakte voor Foller's Manor in Sussex, ondersteund door de geïnspireerde beplanting van Julie Toll. De van vlonders gemaakte boog over het water is zonder meer subliem (bladzijde 51, 73 en 116).

Wat is voor u belangrijker als het gaat om het inrichten van een tuin: vorm of functie?

Functie. Tuinen zijn om erin te leven en ermee te leven. Ze evolueren zich in de loop der tijd, naarmate de planten groeien, de materialen verouderen en vergaan en ook de smaak en de wensen van de eigenaar veranderingen ondergaan. Gevoel voor vorm is zeker ook belangrijk, omdat daar de esthetische motieven door ontstaan die de tuin zijn vorm geven. Vorm is het aspect dat kan worden ingezet om het ontwerp verschillende verassende kanten op te laten gaan, van de meest fundamentele elementen tot en met een geraffineerde accentuering. 

Maak kans op een exemplaar van Great Garden Design door Ian Hodgson met onze competitie